uw88 Khi ngôn từ biến mất và hình ảnh cất lời... Tuổi Trẻ Online

Đăng ngày: 04 03, 2025

Online Games uw88

Flow、Giành hai đề cử Oscar cho Phim hoạt hình xuất sắc nhất và Phim quốc tế xuất sắc nhất , Flow - bộ phim hoạt hình không lời thoại của nhà làm phim người Latvia Gints Zilbalodis - khiến ta nhớ lại những bộ phim hoạt hình không thoại tuyệt vời trong quá khứ.

Tên tuổi của Gints Zilbalodis được biết đến từ bộ phim Away ra mắt năm 2019. Giống như các tác phẩm hoạt hình trước đó của anh, phim này không có thoại, kể về một cậu bé tỉnh dậy giữa một nơi hoang vu không có ai xung quanh. Những gì cậu có chỉ là một chiếc xe máy và một con chim bị thương. Cậu bắt đầu cuộc phiêu lưu để trở về với gia đình, điều không hề dễ dàng, nhất là khi một linh hồn khổng lồ đe dọa đang đuổi theo cậu.

Away là một hành trình thị giác hấp dẫn trong một phong cách độc đáo. Nhịp độ mê hoặc của câu chuyện, những cảnh đặc biệt như hồ phản chiếu đưa người xem đắm chìm vào một cõi yên lặng lạ lùng.

Flow - Những hình ảnh tự kể chuyện

Đến Flow , cái tên Zilbalodisc thực sự tỏa sáng. Tác phẩm kế thừa tuyệt vời của Gints Zilbalodis sau Away này có cốt truyện đơn giản tương tự: Một con mèo đen cố gắng sinh tồn trong thiên nhiên hoang dã.

Tuy nhiên, đây là một câu chuyện phức tạp hơn nhiều so với bộ phim đầu tay của Zilbalodis. Con mèo gặp phải những tình huống ngày càng nguy hiểm, và mặc dù là một sinh vật cô độc, nó buộc phải dựa vào một nhóm động vật khác, bao gồm một con chó, một con vượn và một con capybara, tìm một nơi an toàn để sinh sống. Các nhân vật hành động như những con vật thật sự, không phải những nhân vật hoạt hình, một quyết định mang lại cho Flow một cảm giác chân thực mạnh mẽ.

"Thay vì sử dụng những bảng vẽ chứa câu chuyện , tôi thiết kế các cảnh trực tiếp trong 3D. Điều này cần thiết vì những cảnh quay dài, camera di chuyển nhiều. Tôi khám phá một phiên bản thô của bối cảnh với một camera ảo, gần như là trên một phim trường hành động thực" - Gints Zilbalodis, người sáng lập studio hoạt hình độc lập Dream Well Studio, chia sẻ một số chi tiết kỹ thuật và cách tạo ra các cảnh 3D.

Flow không nhân cách hóa các con vật, không lồng tiếng người cho chúng và không con nào có tên riêng. Chúng chỉ là một nhóm gồm nhiều loại động vật khác nhau, từ tách biệt đến hợp tác, cùng sinh tồn trong cơn lũ dâng ngập hết nhà cửa của thời hậu tận thế.

Bù lại, những tập tính của các loài vật được khai thác một cách chân thực và tinh tế, mang lại cho bộ phim những hình ảnh sống động và tự nó đã kể câu chuyện hấp dẫn mà không cần phải dùng đến lời thoại.

Những bộ phim hoạt hình không thoại xuất sắc

Việc Flow nổi tiếng toàn cầu và giành giải Phim hoạt hình hay nhất tại Oscar 2025 khiến giới mộ điệu nhớ tới những bộ phim hoạt hình không thoại trong quá khứ.

Hoạt hình đã là một phần của điện ảnh từ những ngày đầu. Người ta cho rằng Fantasmagorie của Emile Cohl, được thực hiện năm 1908 và chỉ dài 1 phút 20 giây, là bộ phim hoạt hình đầu tiên. Nó giống như tất cả các bộ phim thời đó, đều không có lời thoại.

Việc kể chuyện mà không cần từ ngữ đã trở thành đặc trưng của hoạt hình, với các bộ phim ngắn đầu tiên như series Out of the Inkwell của Max Fleischer và Silly Symphonies của Walt Disney, tất cả đều vui vẻ kể những câu chuyện mà không có bất kỳ lời thoại nào.

Mặc dù phim hoạt hình không lời vẫn phổ biến, nhưng phim hoạt hình dài đã phần lớn rời bỏ cội nguồn im lặng của mình. Tuy nhiên, vẫn có khá nhiều phim hoạt hình dài hiện đại không dùng lời thoại.

Fantasia là một kiệt tác hoạt hình không thoại tồn tại với thời gian. Hoạt hình và âm nhạc có một mối quan hệ lâu dài và huy hoàng, và Walt Disney đã đưa nó lên một tầm cao mới khi kết hợp thế giới hoạt hình và âm nhạc cổ điển trong Fantasia. Năm 1999, gần 60 năm sau Fantasia đầu tiên, Fantasia 2000 đã làm sống lại sự kết hợp giữa âm nhạc cổ điển và hoạt hình, với định dạng Imax toàn diện.

Ngắn hơn một giờ so với bản trước, Fantasia 2000 vẫn là một trong những bộ hoạt hình xuất sắc nhất mà Disney từng tạo ra, và mặc dù âm nhạc không thể phủ nhận là tuyệt vời, câu chuyện vẫn là yếu tố quan trọng nhất, đặc biệt là nó vẫn cứ không cần dùng lời.

The Triplets of Belleville, bộ phim hoạt hình ra mắt năm 2003 của Pháp, cũng là một kiệt tác hoạt hình không thoại, một cuộc phiêu lưu hài hước và đầy ngẫu hứng kết hợp nhiều phong cách hoạt hình khác nhau.

The Triplets of Belleville sáng tạo và gây nghiện, với một cốt truyện kỳ quái và ngớ ngẩn: Bà Souza, người Pháp, bị cuốn vào một âm mưu quốc tế khi cháu trai bà - một tay đua xe đạp - bị bắt cóc. Con chó và ba bà chị sinh ba của bà, với cuộc sống trên sân khấu tạp kỹ, là hy vọng duy nhất của bà để đưa cháu trai về nhà. Lời thoại gần như không có, nhưng bộ phim có nhịp điệu âm nhạc đầy năng lượng.

Hoạt hình, với các chi tiết phóng đại và thiết kế nhân vật gần như quái dị, khiến người xem mê mẩn. Câu chuyện tiến triển với tốc độ của một tay đua xe đạp mạnh mẽ. Bộ phim đã nhận được hai đề cử Oscar: Phim hoạt hình hay nhất và Bài hát hay nhất cho "Belleville Rendez-Vous".

Năm 2001, một bộ phim hoạt hình ngắn chỉ dài 8 phút và không dùng bất cứ lời thoại nào đã khiến người xem nhòa lệ. Father and Daughter kể về tình yêu thương vô bờ bến và sự vô tình của thời gian trôi. Trong tông máu xám lạnh, gần như đen trắng, 8 phút phim là nỗi thương nhớ của cô con gái dành cho người cha của mình sau một lần ông chia tay cô để chèo thuyền ra biển và không bao giờ trở về nữa.

Thời gian trôi, bé gái trở thành phụ nữ, có gia đình rồi già đi, thành một bà lão, nhưng tình yêu dành cho người cha không bao giờ mai một. Kết phim là một cuộc gặp gỡ giữa cha và con gái trong mộng tưởng, đẹp và xúc động đến nao lòng.

Father and Daughter dùng sự tối giản để kể một câu chuyện đầy ám ảnh về mất mát và chờ đợi, chỉ trong vài phút mà cảm xúc đậm sâu hơn cả phim dài hai tiếng đầy lời thoại.

Father and Daughter đã giúp đạo diễn người Hà Lan Michaël Dudok de Wit giành giải Oscar cho phim hoạt hình ngắn năm 2001. Năm 2016, ông hợp tác với Studio Ghibli của Nhật Bản để sáng tạo nên tác phẩm hoạt hình dài The Red Turtle.

The Red Turtle là một câu chuyện ngụ ngôn kỳ ảo về môi trường. Sau một cơn bão tàn khốc, một người đàn ông bị đắm tàu và phải tự lo liệu trên một hòn đảo hẻo lánh. Biển đầy cua và cá, nhưng khi anh phát hiện ra một con rùa đỏ khổng lồ, đời anh thay đổi hoàn toàn. Bộ phim tôn vinh sự im lặng, sử dụng một bản nhạc tối giản nhưng hiệu quả, để âm thanh tự nhiên lấp đầy không gian.

Đây là một bộ phim tuyệt đẹp và ấn tượng với sự kết hợp hoàn hảo giữa hoạt hình truyền thống và CG. Các cảnh nền, được vẽ bằng than chì trên giấy, tạo thêm chiều sâu đáng kinh ngạc cho hình ảnh. The Red Turtle dù mang một cảm giác Âu châu rõ rệt, nhưng câu chuyện về tình yêu, gia đình và thiên nhiên của nó lại lay động mọi người xem dù họ ở bất cứ đâu trên thế giới.

Ta sẽ xem thế nào những bộ phim không thoại?

Khi lột bỏ hết ngôn từ để kể chuyện bằng hình ảnh, âm thanh và cảm xúc thuần túy, Flow vẫn có thể chạm sâu vào lòng người. Bỏ đi ngôn từ, điện ảnh thực sự quay về cái cốt lõi của nó: nghệ thuật thị giác và khả năng truyền tải câu chuyện mà không cần dựa vào chữ nghĩa.

Ta sẽ nhớ lại thuở phim câm, khi Charlie Chaplin hay Buster Keaton dùng ánh mắt, cử chỉ... để khiến khán giả cười, khóc. Lúc đó, bản chất của phim là "show, don't tell" - thể hiện chứ không giải thích. Không có thoại, mọi thứ phải tinh tế hơn. Đạo diễn buộc phải trau chuốt từng khung hình, từng chuyển động, từng nốt nhạc để khán giả tự cảm nhận.

Vì thế mà The Red Turtle, với hình ảnh mơ màng và âm thanh tự nhiên, kéo ta vào một thế giới hoàn toàn trực quan, như một bức tranh chuyển động, kích thích trí tưởng tượng và cảm xúc sâu hơn. Khi cất hết ngôn từ, điện ảnh thách thức người làm phim và người xem.

Đạo diễn phải giỏi dụng cảnh để không dựa dẫm vào lời nói, cho thấy tài năng thực sự của người làm phim - từ cách dùng ánh sáng, góc quay, đến nhịp điệu... để thay thế được lời nói. Khán giả phải chủ động "đọc" phim bằng trực giác và sự đồng cảm, tự do cảm nhận và diễn giải câu chuyện theo cách riêng, có được một khoảng lặng hiếm hoi, không bị phân tâm bởi ngôn từ.

Khi tận hưởng phim không thoại, ta trong một tâm thế mở, thấy được từng chi tiết nhỏ: ánh mắt nhân vật, cách họ di chuyển, âm thanh nền, thậm chí là khoảng lặng, thả lỏng và để cảm xúc tự dẫn dắt. Như Father and Daughter, chỉ cần nhìn cách cô bé đạp xe qua năm tháng là đủ hiểu cả một đời chờ đợi.

Không có ngôn từ, những bộ phim này làm nổi bật cái đẹp của sự im lặng - thứ mà trong cuộc sống ồn ào ngày nay ít ai để ý.